vluchten uit de Frontstad

Zaterdag 19 september was het 71 jaar geleden dat de wijk Willemskwartier (in 1944) is bevrijd. Van de kop van de Willemsweg reden Engelse voertuigen de wijk in en Nijmegen werd frontstad tot maart 1945. De vele granaten maakten slachtoffers in de wijk en elders in Nijmegen.
Hier, uiterst links op de foto, stierf in de Ruusbroecstraat de vader van een jongetje uit het Willemskwartier dat aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen Nijmegen Frontstad werd, hieronder zijn relaas vertelt:

 

"Mijn vader kwam uit een gezin met tien kinderen, heel normaal in de jaren '30. Ik was enig kind. We hadden geen luxe maar zeker geen armoede. Mijn vader was handig en kreatief.

 

Armoede
In de Tweede Wereldoorlog (september 1944) werd het verkrijgen van voedsel steeds moeilijker.  We waren goed bevriend met de buren achter die een grote tuin hadden, daar verbouwde vader tabaksplanten. Als kind ging ik ook mee op de fiets naar de dorpen voor eten en dan lopend terug met zakken aardappels en groente. Moeder maakte in hele grote inmaakpotten veel groente in voor later. Ook gingen we, met de buren, bosbessen en bramen zoeken om jam  van te maken. Als de boeren gemaaid hadden gingen we tarwe zoeken. Thuis werden die gedorst en te drogen gelegd, soms boven het fornuis.Met een handkoffiemolen werd de tarwe gemalen en tot pap gekookt. Brandstof was schaars, daarom gingen we in de bossen hout sprokkelen en denneappels zoeken. Af en toe was er kolengruis te krijgen.   

Dood
Nijmegen werd frontstad en op 20 september 1944  gingen we  naar de woning van onze achterburen in de Ruusbroecstraat 29 , schuilen in hun aangepaste kelder. Op de keldertrap en zag ik mijn vader, die bovenaan stond om naar beneden te komen.  Een geweldige knal en ik zag hem wegvallen. Ik sprinte naar boven en aanschouwde een tafereel dat ik nooit meer uit mijn geheugen heb kunnen wissen. Mijn vader lag in de gang, levenloos en in een grote plas bloed. Een granaat was ingeslagen op Ruusbroecstraat 44. Twee kleine scherven raakten mijn vader in zijn voorhoofd en door de luchtdruk waren zijn longen gescheurd, wat al dat bloed veroorzaakte. Verdoofd hebben we uren in de kleder gezeten. Mannen van de luchtbescherming hebben mijn vader later op de kelderdeur weg gebracht.

Vluchtelingen
Daarna vluchtten we naar kennissen van onze buren terwijl in verschillende stadsdelen nog werd gevochten en granaten insloegen. Anderen vluchtten nog verder weg, Brabant in.  
Het ergste vond ik de overgang van een onbezorgd gezinnetje in eerst 'rustige' oorlogstijd naar een oorlogsituatie met iedere dag leven in een grote leegte en op de rand van armoede. Ik weet wel dat wij toen niet de enigen waren die vluchtten maar voor mij heeft dit een enorme impact op mijn verdere jeugd en leven gehad."

 

 

In 2011 herdachten we Market Garden in onze wijk met een  rondleiding . We hebben toen dit filmpje gemaakt. In 2016 hopen we een monument voor alle slachtoffers uit die tijd op het Spieghelhof (De Muur, FILMPJE) te plaatsen.