sloop de Génestetlaan
Maandag 30 november 2015 start de aannemer van Stuworld in de Génestetlaan met graafwerkzaamheden gevolgd door bodemsanering en de palen.
Een brief voor omwonenden ligt dan bij omwonenden in de brievenbus.
Althans, dat is de planning.
De loods en het kantoor aan de De Genestetlaan van voorheen Brandstoffenhandel Giesbertsz zijn gesloopt (FILMPJE).Bijzonder, de toenmalige nieuwbouw markeerde een omslag in de geschiedenis; van het steenkooltijdperk naar aardgas. Betekende uiteindelijk ook het faillissement. In januari 1956 betaalde men bij de Nijmeegse Brandstoffenhandel aan de De Genestetlaan voor een mud grove antraciet f 8,95.
Voor fijne antraciet moest f 9,20 per mud worden betaald. Een mud eierkolen kostte f 6,95. Om met de kolenvoorraad uit te komen werd dikwijls maar één vertrek warm gestookt, waarvoor afhankelijk van de winterse kou zo’n twintig tot dertig mud kolen verbruikt werd.
Ander stukje erfgoed is verstopt in de loods zelf: de gelijmde, houten spanten. Van Nemaho Doetinchem dat als eerste in Nederland zulke spanten in 1921 produceerde. Tot 2009, toen ging de zaak failliet.
bouw kolenloods met spanten in 1963
De genoemde loods staat onderin, naast het spoor. Er liep spoorrails rechts langs de loods, onder een afdak. Binnen vond de overslag plaats.
Aangrenzend, in de bocht van de De Genestetlaan (en achter de huidige winkels aan de Willemsweg) was een oudere loods met zulke spanten: de remise van de Gemeente Tram Nijmegen en de Zuid Ooster. Of later: van de Hermes. Zeg maar de huidige bussen van Breng.
busremise, ook met houten spanten
De busremise is jaren geleden gesloopt om plaats te maken voor een appartementencomplex, we hebben er nog een pagina aan gewijd op deze website.
Ook daar waren de spanten van het bedrijf uit Doetinchem afkomstig. Een gigantische hal (voor de begrippen van toen, 1953) was het resultaat.
Foto's van de kolenloods na verwijderen van de asbest dakplaten in september 2015:
Spanten van Nemaho, Doetinchem
De ‘Eerste Nederlandsche Maatschappij voor Houtconstructies’, later afgekort tot NV. Nemaho ontstond nadat bij de bouw van de fabriek ‘De Vijf’ technici van de Duitse houtfabriek van Hetzer uit Weimar betrokken waren. Karl Friedrich Otto Hetzer (1846-1911) had in 1906 een patent verkregen op gebogen verlijmde constructies uit twee of meer lamellen.
De eerste hal op een terrein achter de IJsselstraat (bij het restant van het nog bestaande ketelhuis van Philips) werd in 1921 nog gebouwd door de firma Hetzer. Vanuit deze hal ontstonden de eerste houtconstructies, waarvan er veel voor kerken bedoeld waren, maar ook de Oude RAI in Amsterdam (1922) en de Brabanthallen in Den Bosch (1930) werden met gelijmde spanten van de Nemaho gebouwd. De oude fabriekshal werd in 1939 te klein en met een kapitaalinjectie van de Zaanse houthandel William Pont BV kon men een nieuwe fabriek aan de Oude IJssel bouwen.
In 1942 kwam de nieuwe fabriek in gebruik, deze werd kort daarop door de Duitsers in beslag genomen ten behoeve van vliegtuigfabricage: (Dietrichs Flugzeugbau uit Emmerich nam het bedrijf over). Hier werden verschillende modellen vliegtuigen gerepareerd, die via het spoor werden aangevoerd. In februari 1945 trok Diederichs Flugzeugbau om onbekende reden weg uit Doetinchem en werden de hallen korte tijd gebruikt als werkplaats voor de reparatie van militaire voertuigen. Dit heeft slechts enkele weken geduurd.
In de oude fabriek produceerde men nog spanten voor boerderijen en hangars.
Doetinchem werd op 19, 21 en 23 maart 1945 gebombardeerd door geallieerde vliegtuigen, de Nemaho was het doelwit en werd de 21e geheel vernield, hoewel er toen al geen vliegtuigen meer gebouwd werden en het gebouw leegstond.Het derde bombardement, waarbij het historische centrum van de stad werd vrijwel geheel werd verwoest, was 'een vergissing'...
In 1946 volgde in opdracht van Ernst Deleth een wederopbouwplan, opnieuw naar ontwerp van H. Stein. De toren boven de poort is na de oorlog anders (en vierkantiger) opgebouwd. Naar plannen van de Gebr. Brink uit Arnhem verrijzen in 1950 een garage en fabrieksschoorsteen, en wordt de fabriekshal uitgebreid. In 1961 brandde de lijmhal af. Herbouw volgde en in 1966 uitbreiding van een houtopslagloods. Het is één van de belangrijkste industriële resten in Doetinchem. Poortgebouw en de grote hallen zijn belangrijk en verdienen bescherming. De toren boven de poort van Nemaho is in de jaren zeventig afgebroken. Het oostelijk deel van het poortgebouw is gedeeltelijk gesloopt/ingekort rond 1988.
De oude fabriek van Nemaho, die in 1946 vrij komt, werd vervolgens door Philips gekocht er vanaf 11 augustus 1947 de 78rpm grammofoonplaten van het label Decca te produceren. In 1949 wordt hiertoe een nieuwe fabriek gebouwd ten behoeve van de Philips Phonographische Industries. Met de introductie van de vinylgrammofoonplaat wordt de productie naar elders verplaatst en komt de uitgebreide fabriek in gebruik voor de productie van keramische condensatoren, kwartskristallen en later onderdelen voor videorecorders. In 1975 werkten hier 350 werknemers. Bij de herstructurering van dit concern werd in 1995 de crystal- en oscillator divisie door Philips verkocht aan het Amerikaanse Saronix BV, die hier met 88 werknemers tot het faillissement in 2002 produceerde.
In 2003 is door Gelders Genootschap onderzoek gedaan naar de cultuurhistorische, stedenbouwkundige en architectonische waarden van het complex. Mede op grond hiervan adviseerde de monumenten-commissie het ketelhuis, de schoorsteen en de portierswoning te bewaren. De rest van de gebouwen werden in 2004 gesloopt in afwachting van de bouw van circa 200 nieuwbouwwoningen. De gebouwen zijn op de schoorsteen en een stukje ketelhuis na in 2004 gesloopt. De resterende delen zijn gemeentelijk monument.
Met dank aan Jan Kramer. https://www.ecal.nu/nemaho-publicatie
