NedTrain informatie
16 december 2014 mailt de projectleider van NedTrain dat door allerlei ontwikkelingen rondom het TC (de werkplaats) in de Spoorkuil voorlopig geen bewonersbijeenkomst komt.
De Nijmeegse gemeenteraad staat positief tegenover het TC en wil o. a. ook de ontwikkelingen rond het spoor en het station in samenhang bekijken en beoordelen.
Voorlopig heeft het, volgens NedTrain, geen zin om over het ontwerp van het gebouw en de inpassing ervan te overleggen.
(dit licht NedTrain in mei 2016 toe in een bericht met met onderstaande strekking:
NedTrain gaat tot 2020 geen TC (werkplaats) in de Spoorkuil Willemskwartier / Bottendaal realiseren. Nedtrain gaat in haar bestaande onderhoudsbedrijven (FILMPJE maart 2014) investeren. Door reizigersgroei (oa. studenten) en ouderdom materieel bestelt NS nieuwe treinen en moderniseert (FILMPJE) de NS bestaande treinseries. Nieuwe treinen vragen een andere verdeling van de onderhoudswerkzaamheden binnen NedTrain waardoor de huidige onderhoudsbedrijven aangepast of vernieuwd worden in plaats van de bouw van een Technisch Centrum in Nijmegen).
De bewonersmail uit 2014 van NedTrain:
"Tijdens de bewonersbijeenkomsten op 22 april en 24 april over onze plannen voor een Technisch Centrum in de Spoorkuil heeft u zich aangemeld voor de klankbordgroep waarin een aantal ontwerpaspecten verder met u zal worden besproken. Op 7 juli en 14 oktober hebben wij u per mail of brief op de hoogte gebracht van de stand van zaken. In ons laatste bericht gaven wij aan dat we in de loop van november over voldoende materiaal zouden beschikken om met u te bespreken. Door allerlei ontwikkelingen gaat dit echter langer duren dan wij verwachtten. Wij vinden het belangrijk om u daarover te informeren.
Op 15 oktober heeft de Nijmeegse gemeenteraad voor een derde keer gesproken over de vestiging van het Technisch Centrum. Na een eerste bespreking in september en een tweede op 1 oktober bestonden er nog veel vragen en onduidelijkheden. Voor NedTrain was dat aanleiding om op 10 oktober een notitie met aanvullende informatie te sturen aan alle raadsfracties. U heeft deze notitie als bijlage ontvangen bij ons laatste bericht. In de vergadering van 15 oktober is, mede op basis van onze informatie, door de raad besloten om open te staan voor het verzoek van NedTrain om het Technisch Centrum te mogen vestigen. Daaraan zijn echter wel voorwaarden verbonden, nog los van het feit dat het Technisch Centrum natuurlijk moet voldoen aan de wettelijke normen. Zo is één van de nadrukkelijke wensen van de raad om de ontwikkelingen rond het spoor en het station in samenhang te bekijken en beoordelen. Wij hebben daar alle begrip voor. Dit vraagt alleen meer voorbereidingstijd vanwege de complexiteit van alle projecten die er nu en in de komende tijd in de spoorzone spelen. NedTrain is daarbij in hoge mate afhankelijk van informatie vanuit de spoorbeheerder ProRail, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de gemeente Nijmegen.
Achter de schermen werken wij verder aan het vergaren van de informatie waar de gemeenteraad om vraagt. Zolang dat proces loopt en er over een aantal aspecten nog onvoldoende duidelijkheid is, heeft het geen zin om met u over het ontwerp van het gebouw en de inpassing ervan te overleggen. Wij houden ons aan de belofte om met u in een klankbordgroep een aantal ontwerpaspecten nader in te vullen. Op dit moment is helaas niet bekend wanneer deze klankbord bijeenkomst plaats kan vinden. Wij blijven u informeren over de ontwikkelingen. In februari van het komend jaar kunt u een volgend bericht van ons verwachten, waarmee wij u informeren over de stand van zaken.
Deze mail wordt verzonden aan alle bewoners die zich hebben aangemeld voor deelname aan de klankbordgroep en tevens aan de wijkorganisaties van het Willemskwartier en Bottendaal en aan de werkgroep Spoorkuil.
Daarnaast plaatsen wij alle relevante informatie over Technisch Centrum Nijmegen ook op onze eigen website http://www.nedtrain.nl/diensten/. Voor vragen of opmerkingen over het Technisch Centrum kunt u ons bereiken via het mailadres TCNijmegen@nedtrain.nl. "
Aldus een mail van NedTrain op 16 december 2014.
De brief met toelichting van NedTrain (10 oktober 2014) over TC Nijmegen aan de Gemeenteraad Nijmegen:
Geachte leden van de gemeenteraad,
Woensdag 1 oktober 2014 bespraken vertegenwoordigers van uw fracties in een kamerronde in uw gemeenteraad de plannen voor de vestiging van een Technisch Centrum (TC) van NedTrain. Voorafgaand aan uw debat gaf een drietal insprekers hun visie op de mogelijke komst van het TC.
Helaas kreeg NedTrain niet de mogelijkheid om haar kant van dit complexe dossier toe te lichten. We waren wij als toehoorder aanwezig. In die hoedanigheid namen wij kennis van uw vragen en dilemma's en constateerden dat er behoefte is aan meer informatie over dit complexe dossier, waarbij alle aspecten en belangen goed kunnen worden afgewogen bij de besluitvorming. Daarom sturen wij u deze brief met relevante achtergrondinformatie die hopelijk kan bijdragen tot een weloverwogen besluit waarin de diverse belangen goed zijn afgewogen. Hiermee willen wij graag onze zienswijze geven.
Wij onderschrijven de complexiteit van het proces; ook NedTrain heeft bij het zoeken naar een voorkeurslocatie en het aangaan van gesprekken daarover met uw gemeentelijke apparaat, tal van aspecten en zienswijzen meegewogen. Uiteraard begrijpen wij dat de belangen van omwonenden in de besluitvorming een belangrijke rol spelen, maar ook de belangen van anderen moeten worden meegewogen in dit complexe dossier.
In het debat van 1 oktober hebben wij samengevat de volgende thema's horen terugkomen vanuit verschillende fracties en in verschillende vormen:
1. Wat is de achterliggende reden dat voor NedTrain de keuze voor vestiging van een TC op Nijmegen is gevallen, en dan meer specifiek: waarom in de Spoorkuil?
2. Wat is de correlatie met tegelijkertijd spelende thema's en projecten rond het spoor rond Nijmegen?
3. Wat levert de vestiging van een TC in Nijmegen de stad aan voordelen op?
4. Wat doet de vestiging van een TC met de geluidsbelasting op de omringende wijken?
5. Wat is de impact van de vestiging van een TC op de flora en fauna ter plaatse, en meer specifiek op de beleving van de omwonenden op de huidige situatie?
6. Hoe vindt overleg met- en participatie vanuit omwonenden plaats, vanuit het gegeven dat sprake is van plannen voor een groot bouwvolume
Hierbij willen wij deze vragen vanuit onze kant graag beantwoorden zodat u een weloverwogen besluit kunt nemen waar meerdere belangen kunnen worden afgewogen en samengebracht.
1. Wat is de achterliggende reden dat voor NedTrain de keuze voor vestiging van een TC op Nijmegen is gevallen, en dan meer specifiek: waarom in de Spoorkuil?
Deze vraag is nadrukkelijk ook vanuit de omwonenden gesteld tijdens de informatieavonden op 22 en 24 april jl. Daar is aangegeven dat binnen NedTrain uitvoerige analyses en studies zijn verricht. Op basis daarvan is een ideale verdeling van 4 TC's over het land gebaseerd, die vervolgens weer heeft geleid tot gesprekken met de betreffende gemeentes, het nader specificeren van de vraag en het verder invullen van de concrete plannen. Tijdens de informatieavonden is echter vastgesteld dat dit niet leidde tot een voor alle betrokkenen heldere en begrijpelijke uitleg van het proces. Om die reden is de achtergrond van het keuzeproces vastgelegd in de zgn. 'Locatiekeuze notitie' die u twee weken geleden als bijlage bij een reactie
van NedTrain aan de Nijmeegse SP-fractie al heeft ontvangen. Specifiek voor Nijmegen willen wij
aanvullend daarop nog een aantal stappen verduidelijken.
Ultieme grondslag voor de keuze voorTC's is de constatering dat het oude beleid om defecte treinen naar een beperkt aantal Onderhoudsbedrijven te rijden leidt tot veel treinkilometers met een daarbij behorende logistieke opgave (ritten met defecte treinen moeten worden ingepast in de al zeer kritische dienstregeling), milieubelasting en kosten. De doorlooptijd van het herstelproces van defect materieel in een Onderhoudsbedrijf is gemiddeld 3 dagen. Dit heeft grote impact op de beschikbaarheid van materieel en de dienstverlening van de vervoerder aan de reizigers. Reparatie van een groot aantal relatief kleine mankementen zo dicht mogelijk bij het dagelijkse proces bleek op al deze punten veel beter en toekomstbestendiger te scoren. Op basis daarvan is onderzocht welke faciliteiten daarvoor nodig zouden zijn. Resultaat daarvan waren de contouren van het TC: een hal waarin op één spoor een treinsamenstelling van maximaal ca. 170 meter past en waaromheen ruimte is voor het uitvoeren van beperkte werkzaamheden. Zo is het volume van 200 meter lengte, 12 meter breedte en ca. 8,5 meter hoogte ontstaan.
In directe samenhang met de conceptstudie is gekeken welke spreiding van de TC's over het spoorwegnet nodig zou zijn om een effectief eindresultaat te bieden. Emplacementen op locaties waar veel materieel opgesteld staat, zijn het meest gunstig. In de praktijk zijn dat de knooppunten van belangrijke lijnen, met voldoende opstelcapaciteit en met cambineerbaarheid met andere processen; deze locaties bieden de meeste toegevoegde waarde. Andere posities, ook al bevinden die zich in de buurt van ideale vestigingsplaats, veroorzaken toch weer zodanige extra bewegingen dat inpassing van een reparatie in de dienstregeling niet mogelijk is. De toegevoegde waarde van het TC is dan niet meer aanwezig.
Resultaat van deze studie (waar desgevraagd door experts van NedTrain meer uitleg kan worden
gegeven) is de verdeling Utrecht-Den Haag-Nijmegen-Zwolle geworden. Valt één van deze vestigingsplaatsen weg, dan heeft dat direct impact op de logica en de effectiviteit van het geheel. Binnen elk van de vestigingsplaatsen is tegelijkertijd gekeken naar de aanwezigheid van concrete locaties; daarmee stond of viel immers de haalbaarheid van de vestigingsplaats. Nijmegen beschikt over
twee opstelterreinen die elk nauwgezet zijn bestudeerd. De optie om buiten de bestaande opstelterreinen naar een oplossing te zoeken is niet realiseerbaar. Ten eerste worden weer extra treinbewegingen gecreëerd die niet in te passen zijn in de dienstregeling en ook extra geluid opleveren. Ten tweede moet dan worden gedacht aan terreinen die niet van ProRail of NS zijn en die veelal volledig onverenigbare bestemmingen hebben.
Het opstelterrein in de Spoorkuil geniet om meerdere redenen de voorkeur voor vestiging van het TC. In de Spoorkuil vinden in tegenstelling tot het andere terrein (dat uitsluitend voor opstelling wordt gebruikt) ook aanvullende processen als schoonmaak van interieurs en het wassen van treinen plaats. De reparatie-actie wordt daar dan mee gecombineerd hetgeen tot een minimum aan extra treinbewegingen leidt. Daarnaast is het westelijke terrein in de toekomst waarschijnlijk volledig nodig voor uitbreiding van opstelcapaciteit vanwege het drukkere treinverkeer dat voortkomt uit het landelijke Programma Hoogfrequent Spoor (PHS). Tot slot is het creëren van een bouwvolume ten westen van het station contraproductief in de plannen van de gemeente en provincie om de verbinding tussen het stadcentrum en de westelijke stad te verstevigen.
Het feit dat de bestemming van de Spoorkuil de vestiging van een TC niet toelaat zonder bestemmingswijziging en dat er terdege rekening moet worden gehouden met omwonenden, is zorgvuldig meegewogen in de keuze. Hier heeft echter het feit dat aanpalende processen al wel spoorgerelateerde bestemmingen hebben, én het feit dat tot 2011 de bestemming van de gehele spoorkuil spoor-gerelateerd was. De impact op de omgeving wordt daarmee, hoe complex ook, van een andere orde dan bij een terrein dat bijvoorbeeld buiten de stad ligt in een agrarische omgeving.
2. Wat is de correlatie met tegelijkertijd spelende thema's en projecten rond het spoor rond Nijmegen?
Het eenduidig beantwoorden van deze vraag is niet mogelijk, omdat er sprake is van twee benaderingen.
De eerste is vanuit de vraag of het al of niet doorgaan van het TC van directe invloed is op lopende plannen om het traject Nijmegen-Roermond te elektrificeren, Nijmegen onderdeel te laten zijn van het PHS programma en het station op punten te verbeteren. Dat is niet het geval; deze ontwikkelingen zullen ook los van het TC doorgaan, met hun eigen dynamiek.
Op langere termijn is er echter wel degelijk een onderlinge afhankelijkheid. Zoals onder punt 1 duidelijk is gemaakt, is een andere aanpak van onderhoud een noodzaak om het spoorvervoer realiseerbaar en betaalbaar te houden. Het ontbreken van randvoorwaardelijke faciliteiten kan op termijn wel degelijk invloed hebben op keuzes in de dienstregeling. De vraag óf en zo ja, in welke mate het ontbreken van een TC negatieve invloed heeft op de treinenloop naar Nijmegen, is lastig te voorspellen. Omgekeerd geldt wel dat het vestigen van een TC in Nijmegen een belangrijke conditie biedt om Nijmegen met zekerheid voor lange tijd het eindpunt van een lange en hoogfrequent bereden lijn te laten zijn. Immers, andere beslissingen zouden een kapitaalvernietiging betekenen omdat het TC dan niet het beoogde effect heeft.
3. Wat levert de vestiging van een TC in Nijmegen de stad aan voordelen op?
Een belangrijk antwoord op deze vraag ligt besloten in de uitleg onder 2. Vestiging van het TC vergroot de zekerheid dat Nijmegen ook op langere termijn daadwerkelijk zal worden gehandhaafd als eindstation van één van de hoofdverbindingen in het Nederlandse spoornet
Een geheel ander punt is de onjuiste benadering van de Spoorkuil als collectieve en openbare groenvoorziening. Door veel bewoners wordt de Spoorkuil samen met de groene randen aan de kant van Bottendaal gezien als een openbaar groengebied waaraan door de omwonenden rechten kunnen worden ontleend. Wij hebben dit standpunt door een aantal raadsleden onderschreven zien worden. Het is echter een volstrekt onjuiste benadering van de werkelijkheid. Feit is dat alle omringende gronden in eigendom zijn bij NS. Door de verantwoordelijke NS-partij is voor een aantal percelen een gebruiksovereenkomst met de gemeente overeengekomen. Dit behelst dat de gronden onder verantwoordelijkheid van de gemeente door de Nijmeegse bewoners gebruikt mogen worden voor recreatieve doeleinden, tot het moment dat NS er een commerciële invulling aan kan geven. Dat laatste betekent dat op elk denkbaar moment de gronden kunnen worden teruggenomen in gebruik door NS. Feitelijk wil dat zeggen dat er voor omwonenden geen enkele vorm van zekerheid bestaat over het gebruik van de groengebieden, tenzij de gemeente zich opwerpt als koper ervan. Van dat laatste is geen sprake.
Bij het niet doorgaan van het TC zal de grond niet alleen op enig moment aan het gebruik door omwonenden kunnen worden teruggetrokken. Het betekent dan ook vrijwel automatisch dat er bebouwing op verschijnt die aanzienlijk dichter op het Willemskwartier staat dan bij het TC het geval is; alternatieve bebouwing zal
afstand moeten houden van het spoor terwijl het TC juist zo dicht mogelijk tegen de bestaande sporen
aanligt.
Bij de vestiging van het TC blijft aan de kant van het Willemskwartier een strook grond over waarvan de gezamenlijke NS-partijen (NS Vastgoed én NedTrain) bereid zijn om deze onder vaste en langdurige voorwaarden aan de gemeente resp. de omwonenden ter beschikking te stellen. Concreet betekent dat dat NS afziet van verdere ontwikkelingen op dit terrein voor de duur van het huurcontract van de grond onder het TC. Dit maakt het tevens mogelijk te investeren in een blijvende inrichting van het terrein en het groen er van. NS is bereid om hier aan bij te dragen, in samenhang met de ontwikkeling van het TC.
4. Wat doet de vestiging van een TC met de geluidsbelasting op de omringende wijken?
Deze vraag is relevant omdat het omgevingsgeluid door omwonenden als een bron van ergernis wordt ervaren. Ook op de bewonersavonden is dat nog eens duidelijk geworden.
In 2013 is door ProRail als beheerder van het terrein en de erop uitgevoerde processen een nieuwe milieuvergunning aangevraagd, op basis van actuele uitgangspunten, normen en berekeningen. Deze vergunning is door de gemeente Nijmegen verleend maar tot op heden onderwerp van een gerechtelijke procedure; van zowel de zijde van omwonenden als van ProRail is bezwaar gemaakt tegen aspecten van de vergunning.
Voor NedTrain is de verleende vergunning tot nader order maatgevend. Uitgangspunt is dan ook om de combinatie van het TC met de lopende processen te laten passen binnen de vergunde geluidswaarden. Grosso modo wijzen de aanvullende berekeningen op dat dat gaat lukken, op een paar uitzonderingen na die de moeite waard zijn om hier uit te leggen. Dit temeer daar in het raadsdebat van 1 oktober enkele
uitspraken zijn gedaan die niet conform de werkelijkheid zijn.
Allereerst gaan alle berekeningen (zowel van de verleende vergunning als de berekeningen rond het TC) uit van een 24-uurs proces waarin ook rekening wordt gehouden met nachtelijke activiteiten. Voor de avond- en nachturen wordt daarbij gerekend met aparte, veel scherpere grenswaarden.
Conclusie na berekening van toevoeging van het TC is dat op een enkele plek een kleine overschrijding van
de grenswaarde is te zien. Dit gaat echter om een enkele decibel verschil met de huidige situatie. Dit verschil zit bovendien in hoge mate in afrondingen: de berekening van de huidige situatie geeft een afronding naar beneden terwijl de nieuwe situatie naar boven wordt afgerond. Een hele decibel op papier is in de detailberekening slechts een verschil van enkele tienden decibel, een verschil dat met het menselijk oor niet waarneembaar is. Zeker zo belangrijk is dat naast deze toename van tienden decibel op één plek (ter hoogte van de aantakking van het TC-spoor op het rangeerterrein, vlak bij de bestaande treinwasinstallatie), op een andere plek een afname ontstaat van ca. 4 decibel. Ook met afrondingen betekent dit een wel degelijk waarneembare afname van de geluiddruk. Dit komt omdat de processen in de hal zelf daarbuiten vrijwel niet hoorbaar zijn, terwijl de hal een soort geluidwal vormt tussen het bestaande rangeerterrein en een aantal woningen aan de Tollensstraat en de Stoppendaalstraat
Gemiddeld gaat na realisatie van het TC de geluidbelasting op de omgeving met 0,2 dB naar beneden. In het raadsdebat werd op enig moment een verdubbeling van het geluidsniveau verondersteld. Dit is volstrekt onjuist.
5. Wat is de impact van de vestiging van een TC op de flora en fauna ter plaatse, en meer specifiek op de beleving van de omwonenden op de huidige situatie?
Een feitelijke impact op de flora en fauna is er niet. Een quick scan die recentelijk al is uitgevoerd in de aanloop naar het bestemmingsplanproces, wijst dit uit. Op het gegeven gebied komen geen beschermde of kwetsbare dier- en plantensoorten voor. Wel gelden de gebruikelijke regels voor als tot uitvoering wordt overgegaan. Deze worden dan onderdeel van de omgevingsvergunning. Vanzelfsprekend worden deze regels nageleefd.
Over de specifieke beleving van de omwonenden is onder punt 3 al het nodige gezegd. De huidige gedachte van omwonenden dat zij vrijelijk kunnen beschikken over de groene zones rond het spoor is gebaseerd op een afspraak tussen NS en de gemeente die op elk moment kan worden ontbonden. De toezegging vanuit NS dat gronden die tussen het TC en het Willemskwartier (vanaf de hoek Thijmstraat-Tollensstraat tot aan de treinwasinstallatie) voor de duur van het huurcontract van de grond onder het TC ter beschikking worden gesteld aan de gemeente, maakt het mogelijk om dit stuk blijvend te integreren in het groenplan van het Willemskwartier. De instelling van NedTrain is ook om de invulling van het gebied te organiseren in samenspraak met (in deze volgorde) de gemeente, de landschapsarchitect die door de gemeente is/wordt ingeschakeld voor de vergroening van het Willemskwartier, de commissie Beeldkwaliteit en de bewoners.
6. Hoe vindt overleg met- en participatie vanuit omwonenden plaats, vanuit het gegeven dat sprake is van plannen voor een groot bouwvolume?
Een eerste vorm van communicatie met de omwonenden heeft al plaatsgevonden in de vorm van de bewonersavonden in april van dit jaar. Dit is op initiatief van NedTrain gebeurd, in nauw overleg met de gemeente. In de bewonersavonden is gevraagd naar bereidheid om mee te denken over een aantal uitwerkingsaspecten waarbij daarvoor ruimte bestaat. Een aantal bewoners heeft daarop positief gereageerd; met hen wordt contact onderhouden en zij worden uitgenodigd om deel te nemen aan klankbord bijeenkomsten waar de bewuste aspecten verder worden ingevuld.
Daarnaast is aan de wijkorganisaties aangeboden om materiaal te plaatsen op de wijkwebsites. Omdat hiervan niet in alle gevallen gebruik wordt gemaakt, publiceert NedTrain ook zelf al het beschikbare materiaal op haar eigen website www.nedtrain.nl. Deze site is bekend gemaakt aan de wijkorganisaties en aan de bewoners die zich hebben aangemeld voor de klankbordsessie(s).
Een essentieel uitgangspunt is dat van het in een open planproces beslissen en ontwerpen aan het TC niet aan de orde is; het gaat hier immers om een particulier initiatief. In dat licht is ook met de commissie Beeldkwaliteit van de gemeente Nijmegen afgestemd dat NedTrain het initiatief neemt tot een ontwerpvoorstel, dit afstemt met de gemeente en de door hen aangestelde landschapsarchitect en vervolgens met de commissie Beeldkwaliteit. Onderdeel van dit ontwerp is het aangeven op welke aspecten er ruimte is om mee te denken vanuit de bewoners. Dit zal het uitgangspunt zijn van de klankbordbijeenkomst(en).
Wij beseffen dat er, ondanks bovenstaande uitleg, voor u nog steeds relevante vragen kunnen bestaan rond het maken van een keuze over de vestiging van ons Technisch Centrum. Wij gaan ervan uit dat u ons in de gelegenheid zult stellen om deze vragen te beantwoorden en met u in gesprek te gaan, net zoals u omwonenden de gelegenheid geeft om hun visie en standpunten met u te delen.
Een belangrijke voorwaarde voor een evenwichtige belangenafweging is volgens ons om ons verzoek in een brede context te plaatsen. Naast de impact die het TC ontegenzeggelijk heeft, kent het ook voordelen voor zowel de gemeente Nijmegen als geheel als de direct omwonenden. Daarnaast is het een belangrijke faciliteit voor het spoorvervoer en plaatst het Nijmegen op een specifieke manier in het landelijke spoorneL
Wij zijn graag bereid om als onderdeel van onze dialoog, voor u een bezoek aan het recent in gebruik genomen TC in Utrecht te organiseren. Er is geen betere plek denkbaar om u kennis te laten nemen van de complexiteit van de spoorprocessen.
Aldus de brief van NedTrain in oktober 2014.